Aandeelhouders: het grootste probleem van deze tijd

De afgelopen decennia is de beurs zodanig belangrijk geworden dat bij menig nieuwsuitzending de huidige stand van de AEX wordt doorgegeven. De beurs gaat maar om één ding: geld verdienen, geld verdienen en nog eens geld verdienen. De gemiddelde beursgenoteerde organisatie is erop gericht de winsten te optimaliseren ten goede van de aandeelhouders. Geld wordt onderin de organisatie verdiend, vervolgens omhoog gezogen om vervolgens het bedrijf te verlaten aan de bovenkant.

Hiermee fungeren bedrijven als een soort “geldstofzuigers van de elite”. Neem Shell, in 2012 maakte het bedrijf 26,7 miljard dollar winst, in 2013 was dat “nog maar” 16,7 miljard. Reden om flink wat bedrijfsonderdelen en medewerkers af te stoten. De investeerders (lees aandeelhouders) moeten ten slotte niet de dupe worden. Ook leuk: ING maakte in 2013 3,3 miljard euro winst. Geen reden om de huidige reorganisatie die 4100 banen kost tot 2015 stop te zetten. De belangen van de aandeelhouder gaat natuurlijk voor.

In de middeleeuwen had de adel en de geestelijkheid het voor het zeggen. Burgers betaalden belasting zodat de bovenklasse het er lekker van kon nemen. Tegenwoordig heeft de beurs het voor het zeggen. Burgers betalen fors aan bedrijven zodat de aandeelhouders het er lekker van kunnen nemen. Wanneer gaan we inzien dat hier het grote probleem van onze tijd ligt?

Stel je eens een wereld zonder aandeelhouders voor: Natuurlijk wordt er nog wel winst gemaakt, dat is nodig om te investeren en te groeien, maar bedrijven zijn niet langer gericht op winst maken. Zinloze overnames zijn van de baan. De financiële crisis zou een lachertje zijn. Groeien is ok maar het is nergens meer voor nodig enorm te worden als je geen winstoogmerk hebt. Hierdoor kunnen organisaties zich richten op waar ze eigenlijk voor bestaan: de meest optimale dienst of product leveren en hun medewerkers en klanten op een volwassen manier bedienen. Er zou zelfs een discipline aan de bedrijfsvoering toegevoegd kunnen worden: het belang van geluk en levensvreugde voor de werknemers. Organisaties zouden zonder winstoogmerk veel meer aandacht schenken aan hun omgeving en het milieu. Geen kromme constructies meer om belasting te ontduiken zouden er nodig zijn. Ze zouden zich richten op hun passie en waar ze goed in zijn en de levenskwaliteit van alle betrokkenen zou toenemen.

In Brazilië is er een steeds bekender wordend bedrijf dat werkt op deze nieuwe manier: Semco. Het allerbelangrijkste uitgangspunt binnen het bedrijf: Wij hebben vertrouwen in onze mensen. Dit uit zich in volledige openheid over alle (financiële) aspecten van het bedrijf. Iedereen kent alle salarissen, iedere medewerker deelt mee in de winst, mensen bepalen hun eigen werktijden en pauzes en directieleden hebben nauwelijks privileges. Medewerkers belonen hun bazen, doen zelf de sollicitatieprocedures en bepalen (voor een groot deel) hun eigen salaris. Ricard Semler, de oprichter van het bedrijf (en inmiddels een aantal bedrijven zoals deze) is meerdere malen uitgeroepen tot ondernemer van het jaar in Brazilië en Zuid Amerika. Hij is veelgevraagd spreker en schreef de bestseller Semco- stijl over zijn bedrijf. Volgens Semler is het tijdperk van de wijsheid aangebroken waarin bedrijven aan het veranderen zijn en de illusie van het aandeelhouderschap verdwijnt.

Als Bridgeman hebben we heel duidelijk geen winstoogmerk. Natuurlijk wordt er wel geld verdiend, maar de focus ligt er niet op. De focus ligt op bewustwording; wij willen graag met het materiaal dat we hebben ontwikkeld zoveel mogelijk mensen helpen om bewuster en daarmee gelukkiger te worden en daardoor beter te zorgen voor zichzelf en hun omgeving. Onze organisatie heeft geen medewerkers in dienst, maar werkt alleen met professionals die veel voordeel hebben aangesloten te zijn bij ons. Iedereen vanuit eigen authenticiteit en kracht.

We hopen andere organisaties te inspireren hetzelfde te doen. Laat je winstoogmerk los en ga voor je passie! Kies ervoor een werkelijk verschil te maken in de wereld met je organisatie. Natuurlijk mag je materieel gezien goed leven, maar laat het geluk van jezelf en je collega’s jouw werkelijke beloning zijn.

Kijk hier het interview met Ricardo Semler in tegenlicht: Klik hier